10 kroków do ekologicznej i bardziej energooszczędnej produkcji

Zmniejszanie emisji dwutlenku węgla w produkcji ekologicznej — wszystko, co musisz wiedzieć
10 kroków do ekologicznej produkcji sprężonego powietrza

Wszystko, co musisz wiedzieć o procesie transportu pneumatycznego

Dowiedz się, w jaki sposób możesz stworzyć bardziej wydajny proces transportu pneumatycznego.
3D images of blowers in cement plant

Zoptymalizuj przepływ powietrza przy użyciu sterownika centralnego

Nasz najnowszy sterownik centralny, Optimizer 4.0, zapewnia stabilne działanie instalacji i obniża koszty energii.
sterownik optimizer 4.0 do sprężarek powietrza
Zamknij

Jak działa generator azotu

Powietrze, którym oddychamy, składa się w około 78% z azotu. Ten sam azot, ale o wyższym poziomie czystości, ma wiele praktycznych zastosowań w różnych branżach. Dla firm, które używają azotu, korzystne może być wytwarzanie go we własnym zakresie

23 marca 2022

Ten tekst przeczytasz w 5 minut

Wytwarzanie azotu we własnym zakresie

Animowany symbol azotu
Azot jest niezwykle istotnym składnikiem powietrza, dzięki któremu tlen podtrzymuje życie na naszej planecie. Ma także wiele właściwości sprawiających, że idealnie nadaje się do licznych zastosowań w przemyśle. Do jego najważniejszych właściwości należy inercyjność — inaczej mówiąc, wolne reagowanie z innymi substancjami. Z tego względu azot doskonale sprawdza się we wszelkich zastosowaniach, w których konieczne jest zapobieganie utlenianiu, zarówno powolnemu (korozja płytek drukowanych w przemyśle elektronicznym), jak i szybkiemu (wybuchy lub pożary). Ponadto jest bezwonny i bezbarwny, dzięki czemu powszechnie używa się go w przemyśle spożywczym i produkcji napojów, na przykład w celu wydłużenia terminu przydatności do spożycia. Nie jest więc zaskoczeniem, że w wielu sektorach — od motoryzacyjnego i chemicznego po akwakulturę i formowanie wtryskowe — występuje ciągłe zapotrzebowanie na ten gaz.

Azot: najpowszechniej występujący gaz na ziemi

Azotu jest pod dostatkiem, ponieważ stanowi on większą część powietrza, którym oddychamy. Nie oznacza to jednak, że jest on gotowy do użycia w każdym z wyżej wymienionych zastosowań przemysłowych — i w wielu innych. W azot można zaopatrywać się na trzy sposoby: firmy mogą wynajmować zbiorniki na azot dowożony na teren zakładu, zamawiać azot w butlach pod wysokim ciśnieniem lub wytwarzać ten gaz we własnym zakresie. Wiele firm szybko zdaje sobie sprawę, że dwie pierwsze opcje, opierające się na zewnętrznych dostawcach, są niewygodne, nieefektywne i kosztowne. Na szczęście istnieją sposoby samodzielnego wytwarzania azotu, kontrolowania jego ilości, czystości i ciśnienia odpowiednio do zastosowania, a także zapewniania ciągłego dopływu tego gazu przez całą dobę.

 

Wytwarzanie azotu we własnym zakresie zwiększa elastyczność produkcji, ponieważ eliminuje zależność od dostawców zewnętrznych. Nie trzeba też borykać się z ciągłym składaniem zamówień i uzupełnianiem zapasów ani ponosić kosztów dostaw. Dodatkową korzyścią jest zwolnienie miejsca potrzebnego do przechowywania butli z azotem.

Jak działa generator azotu

Zasadniczo generator oddziela cząsteczki azotu od cząsteczek tlenu w sprężonym powietrzu, dostarczając inercyjny gaz o wysokiej zawartości azotu. Generator — membranowy lub oparty na technologii adsorpcji zmiennociśnieniowej (PSA) — podłącza się do sprężarki. Którą z tych technologii wybrać? Zależy to od wymaganej czystości azotu. Do pompowania opon czy zapobiegania pożarom lub ich tłumienia wystarczy azot o niskim poziomie czystości (90–99%) i generator membranowy. Jednak do wytwarzania azotu o bardzo wysokiej czystości, co najmniej 99,999% lub 10 ppm (części na milion), potrzeba generatora adsorpcyjnego (PSA). Generator taki sprawdzi się m.in. w przemyśle spożywczym i przy formowaniu tworzyw sztucznych.

 

Firmy mogą kontrolować ilość, ciśnienie i stopień czystości wytwarzanego azotu. Nie muszą martwić się o wahania cen na rynku, mogą oszczędzać na kosztach transportu i unikać opóźnień. Ponadto eliminują zagrożenia związane z korzystaniem z butli pod ciśnieniem i straty spowodowane odparowywaniem azotu. Nie muszą też godzić się już z koniecznością zwracania dostawcy nie do końca opróżnionych butli wysokociśnieniowych. Inwestycja w generator azotu zwraca się, ponieważ koszty eksploatacji są znacznie niższe w porównaniu z kupowaniem azotu od firm zewnętrznych.

 

Obejrzyj ten film, aby dowiedzieć się więcej o azocie

Membranowe generatory azotu

Technologia ta zapewnia rozdzielanie powietrza na gazy składowe. Sprężone powietrze przepływa przez półprzepuszczalne membrany, które składają się z wiązek pojedynczych pustych włókien. Każde włókno jest bardzo małe i ma idealnie okrągły przekrój poprzeczny, jak również jednorodny otwór w środku. Na jednym końcu modułu sprężone powietrze trafia do włókien i styka się z membraną, gdy przepływa przez otwory we włóknach. Tlen, para wodna i inne gazy śladowe łatwo przenikają przez włókna membrany, co powoduje ich usunięcie. Jednak azot pozostaje w membranie i płynie do wylotu modułu. Ponieważ para wodna przenika przez membranę, strumień azotu jest bardzo suchy, a punkt rosy może osiągać wartość nawet -50°C (-58°F).

Technologia membranowa bazuje na kompaktowych, wielofunkcyjnych modułach, które mają niewielkie wymagania w zakresie konserwacji i nie generują jakichkolwiek kosztów eksploatacyjnych. Jest prosta i efektywna. Idealnie nadaje się do zastosowań, w których oczekiwany przepływ azotu jest stosunkowo niski, a poziom czystości nie musi przekraczać 99%. Technologia membranowa wymaga niższych kosztów początkowych niż rozwiązania umożliwiające uzyskanie wysokiego przepływu czy wysokiego stopnia czystości, takie jak technologia adsorpcji zmiennociśnieniowej (PSA).

Generatory azotu z technologią adsorpcji zmiennociśnieniowej (PSA)

Grafika przedstawiająca wykorzystanie generatorów azotu w fabryce
Adsorpcja jest procesem, w którym atomy, jony lub cząsteczki substancji (w tym przypadku sprężonego powietrza) zatrzymują się na powierzchni adsorbentu. Generator typu PSA oddziela azot, a pozostałe gazy w strumieniu sprężonego powietrza (tlen, CO2 i para wodna) ulegają adsorpcji, dzięki czemu uzyskuje się zasadniczo czysty azot. Technologia PSA zapewnia wychwytywanie tlenu ze strumienia sprężonego powietrza, gdy cząsteczki wiążą się z węglowym sitem molekularnym. Dzieje się to w dwóch oddzielnych zbiornikach ciśnieniowych (kolumnach A i B), które zawierają węglowe sito molekularne i przełączają się między procesem separacji a procesem regeneracji.

Czyste i suche sprężone powietrze wpływa do kolumny A. Cząsteczki tlenu są mniejsze niż cząsteczki azotu, dzięki czemu mogą przenikać przez pory sita. Cząsteczki azotu są zbyt duże, dlatego omijają sito. W ten sposób uzyskuje się azot o wymaganej czystości. Jest to tzw. faza adsorpcji (separacji). Większość azotu wytwarzanego w kolumnie A opuszcza układ i jest gotowa do użycia lub zmagazynowania.

Następnie niewielka część wytworzonego azotu płynie do kolumny B, w przeciwnym kierunku. Przepływ ten powoduje wyparcie tlenu wychwyconego w poprzedniej fazie adsorpcji w kolumnie B. W wyniku spadku ciśnienia w kolumnie B węglowe sita molekularne tracą zdolność do zatrzymywania cząsteczek tlenu, które odłączają się od nich i są unoszone przez niewielki przepływ azotu pochodzącego z kolumny A. W ten sposób powstaje miejsce na nowe cząsteczki tlenu, które mogą zatrzymać się na sitach w kolejnej fazie adsorpcji.

Technologia PSA zapewnia ciągły, wysoki przepływ azotu w wymagających zastosowaniach przy poziomie czystości do 99,999%. Generatory PSA wymagają wyższych kosztów początkowych niż konstrukcje membranowe, jednak pozwalają uzyskać wyższy przepływ i poziom czystości, niezbędny w niektórych branżach i zastosowaniach.

Nasz specjalista z dziedziny instalacji pneumatycznych pomoże Ci dobrać optymalne rozwiązanie do wytwarzania azotu we własnym zakresie.

Uzdatnianie powietrza i gazów Technika sprężonego powietrza NGM⁺ Sprężarki powietrza Systemy generowania azotu Układy do wytwarzania azotu i tlenu NGM