Bu makalede, pnömatik perçin tabancasının potansiyelinden tümüyle nasıl yararlanacağınız, nasıl çalıştığı, doğru kullanımı ve basit bakım etkinlikleriyle kullanım ömrünün nasıl uzatılacağı açıklanmaktadır.
Ticari uçaklarda eskiden olduğu kadar çok bağlantı elemanı gerekmez ancak perçinleme, özellikle geleneksel perçinleme, uçak gövdesi montajının ayrılmaz bir parçasıdır[1]. Bu nedenle perçin tabancaları ve matkaplar, günümüzde bile havacılık sektöründeki en popüler aletler arasında yer alıyor. Peki pnömatik perçin tabancası nasıl çalışır? Daha da önemlisi, havacılık şirketleri bu aletin avantajlarından en iyi şekilde faydalanıyor mu?
Havacılık Sektöründe Pnömatik Perçin Tabancası Nasıl Çalışır?
Basitçe açıklamak gerekirse perçinleme, bir yüzeyin perçin kullanılarak başka bir yüzeyle birleştirilmesidir. Perçinler, bitişik yüzeylerde önceden açılmış deliklerden geçer ve ardından bir ucu bükülerek veya deforme edilerek yüzeylerin yerlerine kilitlenmesi sağlanır[2]. Uçak montajında, uçak gövdesi veya iskeleti oluşturmak için birkaç malzeme levhasının birleştirilmesi gerekir. Bu nedenle perçinleme uçak gövdesinin uçak havalandığında aşırı gerilim, sıkıştırma ve burulma gerilmelerine[3] dayanabilmesi açısından çok önemlidir.
Perçinleme kalitesi büyük ölçüde üç özelliğe bağlıdır: perçinin kendine özgü özellikleri, perçinin geçtiği deliğin kalitesi ve perçin tabancasından gelen sıkıştırma kuvveti[4]. Pnömatik perçin tabancasının önemi bu noktada ortaya çıkar.
Perçin tabancasının bağlantı elemanını bindirmeli bağlantıya yerleştirme prensibi oldukça basittir. Perçin gövdesi, mandreli dışa bakacak şekilde tabancanın ateşleme ucuna yerleştirilir. Ardından, perçin hâlâ tabancanın içindeyken, mandrel önceden açılmış deliğe sokulur ve operatörün tetikleyiciyi çekmesiyle pistona ve perçin setine güç sağlayan basınçlı hava serbest bırakılır (perçini deliğin içine doğru hareket ettirir). Tabanca bir hortumla hava kompresörüne bağlıdır ve bu bağlantı tabancaya perçini itip daha sonra arka ucu sıkacak[5] enerjiyi sağlar. Böylece, bitişik yüzeyler sıkıştırma kuvvetiyle kilitlenir.
Perçinleme Prosesi Sırasında Perçin Tabancasının İçinde Ne Olur?
Perçin tabancasının içindeki hareketli parçalar perçinleme prosesi için kritik öneme sahiptir. Bunlar arasında tabancaya giren basınçlı hava miktarını kontrol eden regülatör, kelebek valf ve basınçlı havanın girmesini sağlayan tetik ve basınçlı hava tarafından itilen[6] kayar valfin içindeki piston yer alır.
Proses, operatör tetiği çekip kelebek valf açıldığında başlar. Bu işlemle kompresör deposundan gelen basınçlı havanın kayar valfe gireceği ve pistonu perçin gövdesine doğru iteceği bir açıklık oluşur. Sağlanan havanın pistona uyguladığı basınç, perçini deliğe sokmaya ve perçinin arka ucunu deforme ederek bindirmeli bağlantıyı sabitlemeye yetecek düzeydedir. Daha sonra hava egzozdan atmosfere çıkarken, bir yay pistonu ilk konumuna geri iterek yeni bir perçinleme döngüsüne hazırlar.
Aynı alanda iki operatörün aynı anda çalışabildiği durumlarda, bir kişi tabancayı kullanırken diğeri malzemenin diğer tarafına sağlam bir metal blok veya perçin dayaması bastırır. Pnömatik tabancanın gücü ve operatörün diğer taraftan perçin dayaması üzerine uyguladığı kuvvet perçini sıkıştırır ve arka ucu çubuğa doğru iterek deforme eder.
Diğer pnömatik perçin tabancaları biraz farklı bir şekilde çalışır. Perçini tabancanın içine yerleştirmek ve açılan deliğe sokmak yerine, perçin önce pim diğer taraftan dışarı çıkacak şekilde deliğe sokulur. Ardından tabancanın ateşleme ucu pimin üzerine yerleştirilir. Tetik sıkıldığında, tabancanın içindeki dişler pimi tutup çekerek perçin gövdesini sıkıştırır. Bunun dışında, perçin tabancasının içindeki mekanizmalar daha önce bahsedildiği gibi davranır.
Pnömatik Perçin Tabancası için Gereken Ön Çalışmalar
Perçin tabancasının kullanılabilmesi için önce yağlanması gerekir. Yağlama, tabancanın içindeki hareketli parçalar arasındaki sürtünmeyi en aza indirmek ve aynı basınç ayarının tutarlı bir şekilde aynı sonucu sunmasını sağlamak için çok önemlidir. Perçin tabancasını yağlamak için hava kompresörüne bağlamadan önce tabanca üzerindeki dahili bağlantı parçasına yağ sürün. Besleme hortumu bağlantı parçasına sabitlendikten sonra, ateşleme ucunu aşağı veya insanlardan uzağa doğrultun, ardından tetiğe basıp havanın yağı tabancanın içinde eşit olarak yaymasını[7] sağlayın
Pnömatik Perçin Tabancasının Doğru Kullanımı ve Bakımı
Bir uçağın montajı için binlerce perçin gerekir ve uygun olmayan tekniklerin kullanılması hem aleti hem de operatörü tehlikeye atar. Bu ek adımlar, daha iyi perçinleme kalitesi ve operatör güvenliği[8] için doğru perçinleme tekniklerinin kullanılmasını sağlar.
Her kullanımdan önce gevşek bağlantı parçaları veya muhafaza, yanlış hizalama, çatlak ya da aletin performansını veya güvenliğini etkileyebilecek herhangi bir kusur olup olmadığını kontrol edin.
Koruyucu gözlük ve titreşim önleyici eldiven gibi kişisel koruyucu ekipman kullanın.
Perçinleme sırasında üzerine eğilin. Vücut ağırlığınızı kullanarak kollarınızın perçin tabancasını iş parçasına doğru itmesine yardımcı olun ve bilek yaralanmalarını önleyin.
Perçinleme prosesi boyunca, tabancanın malzemeye dik olmasını sağlayın.
Perçini mümkün olan en kısa sürede düzgün şekilde ilerletebilecek optimum hava basıncı ayarını belirleyin. Bunu yaparken hem kendinizin hem de perçin tabancasının gerekenden fazla yüke maruz kalmamasını sağlayın.
Deliklerin konumuna göre perçinleme için bir düzen ve ritim belirleyin; kazaları önlemek adına, çalışırken pnömatik hortuma dikkat edin.
Kompresörün hava filtresini düzenli olarak tahliye ederek ve düzenli bakım yaparak kesintisiz hava beslemesi olduğundan emin olun.
Daha Verimli Çalışanlar İçin Etkili Ekipmanlar
Alet, yalnızca kullanıcısı kadar iyi çalışır fakat tam tersi durumun geçerli olduğu da söylenebilir. İyi bir operatörle montajda verimlilik arasındaki engel, aletin etkinliğidir. Halihazırda raflarınızda bulunan aletlerin düzgün şekilde bakımına imkan tanımanın yanı sıra aşağıdaki perçinleme aletleri operatörlerinizin en iyi şekilde çalışmasını sağlar ve verimlilikleri konusunda harikalar yaratır:
- RRH Serisi Perçinleme Çekici - Bu perçinleme çekiçleri, entegre titreşim sönümleme sistemine ve devrim niteliğinde ergonomik tasarıma sahiptir. Bu tasarım sayesinde el veya bilek yaralanması riski olmadan saatlerce perçinleme yapmak için idealdir. Ayrıca gücü kontrol edebilen tüy tipi tetikle donatıldıkları için çeşitli perçin malzemeleri ve boyutlarına uyarlanmaları mümkündür.
- RRN Serisi Perçinleme Çekici - RRN Serisi, günümüzde piyasada bulunan en küçük perçinleme çekiçleri arasında yer almasına rağmen yüksek güç sağlar. Verimlilikten ödün vermeden dar alanlarda çalışmak için idealdir. Her modelde daha fazla çok yönlülük için entegre bir güç ayarı düğmesi de bulunur.
Atlas Copco nasıl yardımcı olabilir?
Pnömatik perçin tabancası, uçak gövdesi parçalarını bağlamak için binlerce perçin gerektiğinden havacılık sektöründe en çok kullanılan aletler arasında yer alır. Doğru şekilde kullanıldığında ve bakımı yapıldığında, işini iyi ve uzun bir süre boyunca yerine getirirken operatörün güvende olmasını sağlar ve bilek yaralanmalarına karşı korur. Atlas Copco, pnömatik perçin tabancasından en iyi şekilde yararlanabilmeniz için piyasadaki en yüksek kaliteli pnömatik perçin tabancasını ve uygun servis çözümünü sunar.
Atlas Copco'nun gelişmiş perçinleme aletleriyle daha fazlasını yapın ve daha fazla üretin.
İşletmenizin tüm potansiyelinden yararlanarak çalışmasını mı istiyorsunuz?