Hava üretiminin tüm maliyetleri
Basınçlı hava olmasaydı devasa sektörler tamamen ortadan kalkardı. Basınçlı hava o kadar yaygın kullanılır ki elektrik, su ve doğalgaza ek olarak "dördüncü kamu hizmeti" olarak kabul edilir.
Ancak bu çok yönlülüğün bir maliyeti vardır. Basınçlı havayı üretmek ve kullanmak diğer kamu hizmeti unsurlarına göre çok daha pahalıdır. Örneğin, sanayi sektörü tarafından tüketilen tüm enerjinin %10'unun basınçlı hava için kullanıldığı tahmin edilmektedir. Diğer bir deyişle, üretim tesislerine basınçlı hava tedarik edilmesi için her yıl çok fazla para harcanmaktadır.
Bu nedenle, işletmelerin basınçlı hava için tasarruf noktaları ararken enerji tüketimine odaklanması gerekir. Enerji, diğer tüm maliyet faktörlerinin toplamından çok daha büyük bir rol oynar. Aslında, basınçlı hava üretimi maliyetinin yaklaşık %80'i enerjiye harcanır; bu da kompresörlere yapılan ilk yatırımdan veya bakım masraflarından çok daha fazladır.
Basınçlı havanın maliyetini ve nasıl düşük seviyede tutulacağını anlama
Basınçlı hava sisteminize kapsamlı bir bakış
Basınçlı hava uygulamalarının birçoğu, yalnızca bir kompresörden fazlasını gerektirir. Çoğu basınçlı hava ve gaz uygulaması, ihtiyaç duyulan yere yüksek kaliteli hava sağlayan kapsamlı bir sistem gerektirir.
Potansiyel tasarruf fırsatlarını belirlemenin yolu budur: Öncelikle bir şirketin basınçlı hava ihtiyaçlarına ve gerekli basınçlı hava ağını oluşturan tüm bileşenlere (ve ilişkili maliyetlere) bakılmalıdır.
Bu bilgilerle, bir yönetici bu bileşenlerin ve ilgili süreçlerin nasıl optimize edilebileceğini belirleyebilir.
Ancak basınçlı hava sisteminin parçalarını ayrı ayrı incelemeden önce şunu belirtmemiz gerekir: İşletmeler, şu anda kullandıkları sisteme yönelik olarak değil, gelecekte kullanmayı bekledikleri sisteme yönelik planlama yapmalıdır.
Örneğin, bir şirket üretim kapasitesini büyütmeye veya yeni bir süreç eklemeye hazırlanıyorsa yalnızca mevcut ihtiyacı değil, gelecekteki ihtiyaçları da planlamak faydalı olur. Şirketin gereksinimlerine ve boru sisteminin boyutuna göre doğru kombinasyonu seçerken bu özellikle önemlidir.
Basınçlı hava sisteminizdeki tüm bileşenler
İlk bileşen, kompresörün kendisidir. Yukarıda da belirttiğimiz gibi, ünitenin ilk satın alma fiyatı kompresörün toplam sahip olma maliyetinin yalnızca küçük bir yüzdesini oluşturur. Enerji maliyetleri toplam maliyetin büyük bir bölümünü oluşturduğu için çok fazla enerji kullanan daha az verimli bir kompresör satın almak mantıklı değildir. Bunun yerine enerji açısından verimli bir kompresöre yatırım yapmak kompresörün kullanım ömrü boyunca en uygun maliyetli seçenek olacaktır.
İş için doğru kompresörü seçerken hava ihtiyacı göz önünde bulundurulmalıdır. Hava beslemesi sabit ise en iyi çözüm sabit hızlı bir kompresör olabilir. Ancak hava ihtiyacı dalgalıysa değişken hızlı üniteye (VSD) sahip bir model ideal seçim olacaktır.
Daha büyük üreticiler ve üretim tesisleri genellikle birden fazla kompresöre ihtiyaç duyar. Bunlar, hava ihtiyacına bağlı olarak açılıp kapatılabilir ve ek esneklik sağlar.
2. Kurutucular ve filtreler
Sıradaki bileşenler kurutucular ve filtrelerdir. Bazı uygulamalarda hava kalitesi çok önemli değildir. Ancak diğer birçoğu için yüksek hava kalitesi olmazsa olmazdır. Havanın kalitesi, özellikle gıda ve ilaç sektörlerinde havadaki kirleticilerin son ürünlere girmesini önlemenin yanı sıra, aynı zamanda çıkış yönündeki ekipmanları korozyona ve kirlenmeye karşı korumak için de önemlidir.
Bu, düşük kaliteli basınçlı havanın gizli maliyetini gösteren iyi bir örnektir: Kısa vadede kurutuculara ve filtrelere yatırım yapmamak daha ucuz olabilir ancak bu durum, eninde sonunda yüksek giderlere neden olur.
Kurutucuları ve filtreleri seçerken uygulamaya bağlı olarak doğru teknolojiyi seçmek önemlidir. Bu, hava bu bileşenlerden geçerken yaşanan basınç düşüşünü azaltır. Kompresörlerde olduğu gibi enerji, kurutucuların toplam sahip olma maliyetine katkıda bulunan başlıca faktördür. Bu nedenle VSD teknolojisine sahip kurutucular da sunduğumuzu belirtmemiz önemlidir.
3. Tahliyeler
Akıllı sıfır kayıplı tahliyeler, basınçlı hava sisteminde biriken kondensi yalnızca gerektiğinde boşaltır. Bu, kondens olmadığında bile belirli bir zaman aralığında tahliye yapan zamanlayıcılı tahliyelerin aksine enerji tasarrufu sağlar. Akıllı sıfır kayıplı tahliyeler, zaman içinde enerji ve para tasarrufu sağlayan bir diğer mantıklı eklemedir.
Basınçlı havayı üretmek ve temizlemek için kullanılan ekipmanlar kadar, basınçlı havayı gereken yere ulaştıran boru hattı da çok önemli bir bileşendir. Borular sızıntı yapıyorsa veya yanlış boyutta ise en verimli kompresör sistemi bile enerjiyi boşa harcar. Yeteri derecede iyi bir boru sistemi hava sınırlamalarını, basınç düşüşünü ortadan kaldırır ve hava sızıntısını azaltabilir.
Operatörlerin, boru hattı için uygun malzemeyi seçmenin yanı sıra döngü ve dal tipi boru sistemi arasında da seçim yapması gerekir.
Döngü sistemi, dal sisteminin aksine birden fazla yönden hava sağlama özelliğine sahiptir. Dal sistemleri, tek bir yönde akış sağlayarak önce en yakın uygulamaya hava iletir ve akış yönünde üretimi etkileyen basınç düşüşlerine neden olabilir.
Basınçlı havayı depolayan hava tanklarının kullanımıyla ilgili bir sorun vardır. Doğru boyutta olduğunda bu bileşen, basınçlı hava sisteminizdeki yanlış hava ihtiyacı sorununu ortadan kaldırır. Bu sayede ek kompresör ihtiyacını ortadan kaldırır ve sistem basıncı değişikliklerini azaltmaya yardımcı olur. Sızıntıları azaltarak enerji tasarrufu yaparken hava sisteminizdeki basıncı dengelemek için basınç kontrol cihazları eklenebilir.
Video: Doğru hava tankı boyutu nasıl belirlenir?
6. Havalandırma ve enerji geri kazanımı
Birçok şirket, yatırım yaptığı basınçlı hava sistemiyle ilgili kendi araştırmasını yapsa da hava sıkıştırma sırasında oluşan atık ısıya ne olduğuna dikkat etmeyebilirler. Örneğin, iyi havalandırma ısı dolaşımını azaltır; bu da dolayısıyla enerji tüketimini azaltır.
Ayrıca, atık ısının büyük bir bölümü geri kazanılabilir ve örneğin odaları, suyu veya üretim proseslerini ısıtmak için bir operasyonun diğer alanlarında kullanılabilir. Bu nedenle, basınçlı hava sisteminin etkinliğini optimize etmek için bir kompresör odası tasarlamadan önce uzmanlara danışmak önemlidir.
7. Hava sızıntısı
Bu tür bir sistem çalıştırılmadan bile önce pek çok verimsizlik ortadan kaldırılabilir ancak sistemi kullanırken sürekli olarak izlemek de önemlidir. Buna, şirketlere yılda binlerce dolara mal olabilecek pahalı hava sızıntılarının tespit edilmesi ve onarılması da dahildir. Sistemin hava basıncını artırmanın sızıntıları artırdığını ve bunlara çözüm olmadığını unutmayın. Bu yalnızca enerji kullanımını artıracaktır.
Birden fazla kompresörden oluşan sistemlerde merkezi kontrol üniteleri önemli bir rol oynayabilir. Ortalama basınç aralığını azaltabilir (1 bar basınç düşüşü enerji kullanımını %7 azaltır), kompresör kapasitesini kontrol edebilir ve kompresör hızını düzenleyebilirler.
Dikkat edilmesi gereken çok fazla faktör var gibi görünse de uygun şekilde tasarlanan ve bakımı yapılan basınçlı hava sistemi, bir şirketin işletme maliyetlerini önemli ölçüde azaltabilir. Bu nedenle, önceden planlamak ve akıllı yatırımlar yapmak gelecekte her zaman meyvesini verir.
Ayrıca, basınçlı hava sisteminizi optimize etmenize ve tasarruflarınızı en üst düzeye çıkarmanıza yardımcı olacak herhangi bir donanım veya süreçten emin değilseniz tek yapmanız gereken uzmanlarımızdan biriyle iletişime geçmektir.