Al sinds het invoeren van de certificering 'olievrije perslucht' doen er mythes de ronde. De meest populaire beweert dat oliegesmeerde compressoren in combinatie met filters 'technisch olievrij' zijn, en dat de persluchtkwaliteit van die oliegeïnjecteerde compressoren met behulp van dat filter mogelijk beter is dan die van olievrije compressoren. Filters kunnen het niveau van oliedeeltjes verlagen, maar verminderen niet het risico van olieverontreiniging. Als u tijdelijke oplossingen huurt op basis van onjuiste informatie, kan dit leiden tot onbedoelde schade aan gevoelige toepassingen, producten en het milieu.
Olievrije versus oliegeïnjecteerde luchtcompressoren
Luchtzuiverheid is van essentieel belang voor vele toepassingen waarbij zelfs de kleinste druppel olie, of met olie verontreinigde perslucht, kan leiden tot productbederf, terugroeping van producten of schade aan productieapparatuur en zelfs milieuschade. Welk type luchtcompressor het meest geschikt is voor gebruik in uw installatie, is afhankelijk van uw specifieke toepassing. De experts van Atlas Copco Rental begeleiden u graag bij elke stap.
Olievrije compressoren zijn niet 'beter' dan oliegesmeerde compressoren. Welke compressor u kiest, is afhankelijk van uw specifieke toepassingsvereisten en de luchtkwaliteit die u moet bereiken. In gevallen waarin het gevaar en de gevolgen van olieverontreiniging te ernstig zijn, is het gebruik van een olievrije luchtcompressor een must. Voorbeelden hiervan zijn medische procedures, voedselverwerking en bellengordijntoepassingen. Als de gevolgen van olieverontreiniging niet zo ernstig zijn, bijvoorbeeld bij algemene productie en in industriële werkplaatsen, worden oliegeïnjecteerde luchtcompressoren gebruikt.
De juiste woorden zijn belangrijk.
Laten we eerst even de tijd nemen om een paar van de hierboven gebruikte termen te analyseren. Olievrij wordt gebruikt voor compressoren zonder smering in de compressiekamer en verwijst naar een type compressor. Klasse 0 en 'technisch olievrij' geven aan hoe schoon de lucht is na compressie. Hoewel deze termen qua betekenis dicht bij elkaar liggen, zijn er enkele belangrijke verschillen.
- Olievrije compressoren van klasse 0 garanderen 100% olievrije perslucht. Deze compressoren kunnen aanvankelijk duurder zijn, maar zijn veel veiliger voor gevoelige toepassingen en de schoonste keuze, omdat verontreiniging van uw eindproduct uitgesloten is.
- Bij 'technisch olievrije' compressoren bestaat er een grote kans op verontreiniging, omdat het in feite gaat om gesmeerde compressoren met oliefilters. In tegenstelling tot hun olievrije tegenhangers van Klasse 0, behoren 'technisch olievrije' luchtcompressoren tot Klasse 1.
Certificering. Wie en waarom.
De International Organization for Standardization (ISO) stelt wereldwijde normen voor bedrijfseigen, industriële en commerciële doeleinden. Perslucht heeft zijn eigen verzameling ISO-normen. Afhankelijk van de uiteindelijke persluchtzuiverheid (bepaald door het aantal deeltjes per kubieke meter als functie van de deeltjesgrootte) kunnen compressoren worden ingedeeld in ISO Klasse 0-5.
De oorspronkelijke versie van de ISO-normen voor persluchtzuiverheid (1991) was 'gemaakt door en voor' de filterfabrikanten. De norm had vijf klassen voor de olieconcentratie, waarvan Klasse 1 de beste was. Klasse 1 is de aanduiding voor een olieconcentratie van 0,01 mg/m3 bij 1 bar(a) 14,5 psia en 20 oC (68 °F). Een persluchtoplossing die aan deze criteria voldoet, wordt ook wel 'technisch olievrij' genoemd.
Deze normen werden bewerkt in 2001 en verder bijgewerkt in 2010. De huidige norm stelt limieten voor het totale oliegehalte (aerosol, vloeistof en damp) en er is een specifieke norm ingevoerd voor metingen van oliedamp. Een nieuwe klasse (Klasse 0) werd toegevoegd voor strengere kwaliteitseisen. Atlas Copco heeft de certificering ISO 8573-1 KLASSE 0 (2010) gekregen en beschikt tevens over de ISO 22000-certificering voor de olievrije productiefaciliteit in Antwerpen, België.
Hoe werken olievrije luchtcompressoren?
Luchtcompressoren werken volgens een zeer eenvoudig principe: wanneer lucht wordt gecomprimeerd, neemt het volume af terwijl de druk toeneemt. In dit opzicht werken olievrije en oliegeïnjecteerde luchtcompressoren in wezen op dezelfde manier. Luchtcompressie is een tweetraps proces waarbij de druk van de lucht toeneemt terwijl het volume afneemt. Er zijn echter verschillende olievrije-luchtcompressortechnologieën die op een verschillende wijze werken:
- Olievrije schroefcompressor: Externe tandwielen synchroniseren de positie van de tegengesteld draaiende schroefelementen, en omdat de rotoren niet in contact komen en geen wrijving veroorzaken, is smering in de compressiekamer niet nodig. Hierdoor is de perslucht olievrij. De precisietechniek in de behuizing minimaliseert druklekkage (en drukval) aan de drukzijde van de inlaat. De ingebouwde drukverhouding wordt begrensd door verschillen in luchttemperatuur tussen de inlaat- en uitlaatpoorten. Olievrije schroefcompressoren worden daarom vaak gebouwd met meerdere compressietrappen en tussenkoeling om hogere drukwaarden te bereiken. De tandwielkast die het mechanisme aandrijft, bevat wel smeermiddelen; olievrij verwijst naar de compressiekamer zelf. De geleverde perslucht is vrij van vreemde verontreinigingen behalve deze die inherent zijn aan de lucht die door de inlaat stroomt.
- Olievrije zuigercompressor: Een conventionele zuigercompressor bestaat uit een krukas, drijfstang en zuiger, cilinder en klepkop. De klepkop aan de bovenkant van de cilinder heeft inlaat- en uitlaatkleppen. Beide zijn gewoon dunne metalen flappen, één onder de klepplaat en de andere erboven. Als de zuiger omlaag beweegt, ontstaat er een vacuüm boven de zuiger. Hierdoor kan buitenlucht onder atmosferische druk de inlaatklep openen en het gebied boven de zuiger vullen. Als de zuiger omhoog beweegt, wordt de lucht erboven samengedrukt, blijft de inlaatklep gesloten en gaat de uitlaatklep open, waarbij de lucht van de afvoerpoort naar de tank stroomt. Bij elke slag stroomt er meer lucht in de tank en neemt de druk toe. De olievrije zuigercompressor spuit geen olie in de compressiekamer, maar heeft ringen met Teflon-coating.
- Olievrije scrollcompressor: Een enkele spiraalvormige rotor oscilleert tegen een vergelijkbare vaste spiraal. Wanneer deze spiralen naar elkaar toe bewegen, wordt de ruimte waarin lucht wordt ingesloten steeds kleiner. Deze kleinere ruimte leidt in combinatie met het vaste volume inlaatlucht tot een drukverhoging.
Wat zijn de voordelen van olievrije perslucht?
Dankzij de olievrije-persluchttechnologie hoeft u geen filters te vervangen, omdat olie filteren niet nodig is. Zo bespaart u de kosten van oliecondensaatbehandeling en vermindert u energieverlies door drukverlagende filterdruk. Ook het milieu heeft er baat bij: door olievrije perslucht te gebruiken, helpt u het milieu te beschermen en zorgt u voor een betere naleving van internationale regelgeving. Lekken en energieverbruik worden tot een minimum beperkt en condensaatbehandeling (en het opvangen/afvoeren van condensaat) is niet nodig.
Bovendien is er geen gevaar voor verontreiniging van uw eindproduct of proces door olie, dus loopt u ook geen risico op reputatieverlies of negatieve gevolgen voor uw bedrijfsresultaat. Onze apparatuur is een tijdelijke ondersteuning voor uw eigen installatie en garandeert u perslucht van de hoogste kwaliteit die 100% olievrij is.
Olievrije perslucht voor topindustrieën
Deze industrieën en kritische toepassingen maken gebruik van olievrije perslucht:
- Automobielsector: hoogkwalitatieve lakken, soepel draaiende processen en betere gezondheid
- Voedingsmiddelen & dranken: gezonde eindproducten van hoge kwaliteit met een betere smaak
- Chemie: hogere productzuiverheid, betere processen, minder verspilling, verhoogde veiligheid
- Elektronica: ononderbroken systeemregeling en handhaving van de ultra-zuivere condities die essentieel zijn voor een hoge productkwaliteit
- Medische & gezondheidssector: 100% betrouwbaar in elke medische omgeving, waaronder ziekenhuizen, tandartspraktijken, dierenartsenpraktijken en andere klinische werkomgevingen
- Olie & gas: probleemloze regelsystemen en processen, verhoogde veiligheid, betere bescherming en een eindproduct met een hogere kwaliteit
- Textiel: een efficiëntere productie, lagere reparatie- en onderhoudskosten, een betere textielkwaliteit, minder afval
- Farmaceutica: zuivere producten, minder risico's van verontreiniging, efficiëntere processen, minder afval
- Afvalwaterzuivering: voor elke industriële of gemeentelijke afvalwaterzuiveringstoepassing
FAQ
Hier volgen een aantal vragen die we regelmatig krijgen met antwoorden die u helpen bij uw keuze van een olievrije oplossing.
Welke TÜV-tests zijn vereist om in aanmerking te komen voor ISO 8573-1 KLASSE 0?
Deel 2 meet aerosols en vloeistoffen. Er kan worden getest via methoden voor gedeeltelijke stroming (B2) of volledige stroming (B1) (zie hieronder). Deel 5 meet alleen dampen. Beide testmethoden zijn nodig voor de certificatie voor ISO 8573 KLASSE 0. Dit betekent dat alle drie vormen van olievervuiling – aerosol, damp en vloeibaar – moeten worden gemeten.
Wat is het belangrijkste verschil tussen de deelstroomtestmethode (B2) en de doorstroomtestmethode (B1)?
Beide methoden zijn acceptabel voor metingen van aerosols en vloeistof conform ISO 8573-1 deel 2. Bij de B2-methode wordt alleen het midden van de luchtstroming getest. Olie-aerosols worden geregistreerd, maar olie die aan de pijpwand blijft kleven (wandstroom) wordt niet opgespoord. De meeste fabrikanten van luchtcompressoren kiezen nog altijd liever voor deze minder strenge methode. De B1-methode onderzoekt de volledige luchtstroming om zowel aerosols als wandstroom te meten. Deze omvangrijke testmethode werd bij de olievrije luchtcompressoren van Atlas Copco gebruikt. Toch werden er geen sporen van olie in de uitgaande luchtstroom aangetroffen.
Kunnen oliegeïnjecteerde compressoren met oliefilters olievrije perslucht leveren?
Deze oplossing wordt vaak 'technisch olievrije' perslucht genoemd. Zelfs onder optimale omstandigheden en met diverse fases van olieverwijdering kan de luchtkwaliteit met betrekking tot olie niet worden gegarandeerd.
Bij oliegeïnjecteerde compressoren kunt u de kwaliteit van de perslucht op een minimaal acceptabel niveau brengen door koeling en filtrering. Een defect aan een van deze componenten, of onvoldoende onderhoud, kan echter tot gevolg hebben dat het proces door olie verontreinigd wordt.
Bij oliegeïnjecteerde compressoren is er altijd een risico van vervuiling met de kans op ernstige gevolgen voor het bedrijf.
Wat is de invloed van de omgevingstemperatuur?
Een van de aspecten die de efficiëntie en zuiverheid van luchtsystemen beïnvloedt is de temperatuur. Bij het gebruik van oliegeïnjecteerde compressoren met oliefilters kan de olieoverdracht door de filtermiddelen exponentieel toenemen afhankelijk van de temperatuur van de filterinterface.
Als de omgevingstemperatuur in de compressorruimte toeneemt tot 30 °C, kan de temperatuur van de uitgaande perslucht op 40 °C liggen met een olieoverdracht die 20 keer hoger is dan de gespecificeerde waarde. Deze temperaturen zijn niet ongebruikelijk, zelfs niet in landen met koudere klimaten, waar de temperatuur in de compressorruimte veel hoger dan daarbuiten is.
Temperaturen kunnen ook een toename in het dampgehalte van de perslucht veroorzaken, die tot het eindproduct kan achterblijven. Bovendien verkorten hoge temperaturen de levensduur van actieve-koolfilters. Een toename in temperatuur van 20 °C naar 40 °C kan de levensduur van het filter tot wel 90% verlagen. Het kan zelfs gebeuren dat het actieve-koolfilter de gebruiker niet waarschuwt als het verzadigd is, waardoor er olie in het bedrijfsproces stroomt. Bij Atlas Copco’s olievrije compressoren is de luchtkwaliteit niet temperatuurafhankelijk.
Hoe zit het met olievervuiling in de omgevingslucht?
De omgevingslucht bevat zeer kleine sporen van olie uit auto's en industriële bronnen. Echter in vervuilde gebieden is het oliegehalte meestal niet hoger dan 0,003 mg/m3. Dit wordt bevestigd door tests van de TÜV die zijn uitgevoerd vlak bij een fabriek met zware machines (inclusief machines die draaien, pletten, schuren en boren). Er bevonden zich ook zwaar verkeer en een vuilverbrander in de omgeving. Als deze lucht door een olievrije compressor wordt aangezogen, wordt dit extreem geringe oliegehalte bijna volledig weggespoeld door het condensaat in de tussenkoeler en nakoeler, waardoor er altijd zuivere, olievrije perslucht geleverd wordt aan uw proces.
